Anh Nguyễn Minh Thảo (35 tuổi, ở phường Tự An, TP. Buôn Ma Thuột) là lao động tự do, thu nhập hằng tháng phụ thuộc vào việc bán vé máy bay và phụ gia đình kinh doanh tiệm tạp hóa. Nhằm giúp anh Thảo sớm chủ động cho cuộc sống tương lai, bà Đinh Thị Giáo, đại lý BHYT, BHXH phường Tự An đã gặp gỡ và giúp anh tìm hiểu về BHXH tự nguyện, một trong hai hình thức BHXH do Nhà nước tổ chức. Thấy được ý nghĩa và lợi ích của BHXH với bản thân và gia đình, anh Thảo tự nguyện tham gia với mức phí phù hợp thu nhập của bản thân.

Anh Thảo cho biết: "Trước đây tôi không biết đến loại hình này, cứ nghĩ chỉ người làm ở cơ quan Nhà nước thì mới được đóng BHXH và có lương hưu. Khi nghe cô Giáo tư vấn về hình thức đóng BHXH tự nguyện, được lựa chọn mức đóng phù hợp với thu nhập và khi hết tuổi lao động sẽ được nhận lương hưu và các quyền lợi đi kèm, tôi đã chủ động tham gia ngay".

Anh Thảo là một trong rất nhiều người trên địa bàn tỉnh đã tiếp cận và tham gia BHXH tự nguyện để tích lũy cho cuộc sống lúc về già, không còn sức lao động. Trên thực tế, BHXH là một trong hai trụ cột an sinh xã hội mà Nhà nước đã tổ chức nhằm giúp người dân yên tâm hơn trong cuộc sống, bất kể là người có thu nhập cao hay thấp.

Trước đây chỉ người lao động được hưởng lương hằng tháng mới được tham gia BHXH theo hình thức bắt buộc, thì nay BHXH đã được mở rộng theo hình thức tự nguyện. Mỗi người lao động từ 15 tuổi trở lên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đều có quyền tham gia BHXH theo hình thức tự nguyện để đảm bảo khi đủ tuổi về hưu được nhận lương hưu hằng tháng, được cấp thẻ BHYT để chăm sóc y tế khi về già.

Bà Đinh Thị Giáo, đại lý BHYT, BHXH phường Tự An, TP. Buôn Ma Thuột, chia sẻ: Với BHXH tự nguyện, Nhà nước đã có phương án tối ưu để mỗi người dân khi về già được đảm bảo một nguồn tài chính, được chăm sóc y tế cơ bản, để không ai "lọt sàn" an sinh xã hội. Đến nay, qua công tác tuyên truyền, tư vấn, nhiều người lao động tự do trên địa bàn đã hiểu được ý nghĩa của BHXH tự nguyện và tích cực tham gia.

Báo cáo của BHXH tỉnh cho thấy, những năm gần đây, hiểu được ý nghĩa, lợi ích của BHXH tự nguyện, số người tham gia BHXH không ngừng tăng lên. Đến tháng 9-2020, tổng số đối tượng tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh là 110.707 người, trong đó số người tham gia theo hình thức bắt buộc là 100.099 người, số người tham gia BHXH tự nguyện là 10.608 người (tăng 796 người so với tháng trước đó).

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Trà, Phó Trưởng Phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng, BHXH tỉnh, hiện nay, mức phí và cách thức tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện linh hoạt, tùy thuộc vào điều kiện thu nhập của người lao động. Theo tính toán, nếu lựa chọn mức đóng thấp nhất thì mỗi tháng người lao động chỉ phải đóng 154.000 đồng đã có thể tham gia BHXH tự nguyện để có thể hưởng lương hưu, trợ cấp 1 lần, được cấp thẻ BHYT khi về già. Ngoài ra, người lao động khi tham gia BHXH tự nguyện còn được ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần chi phí tùy theo từng đối tượng. Cụ thể hỗ trợ 30% đối với hộ nghèo, 25% đối với hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng khác.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Thanh Trà, mỗi ngày người lao động chỉ cần tiết kiệm khoảng 3.000 đồng để tham gia BHXH tự nguyện, khi hết tuổi lao động sẽ được hưởng lương hưu theo quy định. Tiền đóng BHXH tự nguyện được Nhà nước bảo hộ quỹ (bảo toàn giá trị bằng cách tiền đóng BHXH được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng). Có nghĩa là số tiền hôm nay người lao động đóng vào, thì sau này khi được hưởng sẽ nhận đúng giá trị đồng tiền đó được bảo toàn trên cơ sở chỉ số giá. Quan trọng hơn, khi người lao động đến tuổi nghỉ hưu, tham gia đủ số năm đóng BHXH còn được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT và hưởng quyền lợi khám chữa bệnh như những người tham gia BHXH bắt buộc, được hưởng mai táng phí và tử tuất (mức hưởng tùy theo mức đóng của từng người).