Chia sẻ tại Hội thảo về chính sách độ tuổi, quyền lợi và chi trả đối với người hiến mô, bộ phận cơ thể người, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết: Tại nước ta, hoạt động ghép mô, bộ phận cơ thể người trong thời gian qua được thực hiện theo Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác- được Quốc hội thông qua ngày 29/11/2006 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2007.

Một ca ghép tạng tại BV Việt Đức

Tuy nhiên, qua 15 năm triển khai, Luật này đã bộc lộ những bất cập, hạn chế không còn phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhiều vấn đề mới phát sinh cần được điều chỉnh như: Chưa quy định độ tuổi đối với người hiến chết não dưới 18 tuổi, chưa quy định rõ về vấn đề chi trả các chi phí liên quan đến việc hiến tạng đối với người hiến khi còn sống, sau khi chết… “Điều này đã ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền hiến tặng và nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người, đặc biệt là hạn chế nguồn hiến từ người cho chết não, từ đó ảnh hưởng đến việc phát triển hoạt động ghép mô, bộ phận cơ thể người nói chung ở nước ta”-Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết.

Chia sẻ về những giải pháp nhằm tăng nguồn tạng hiến, PGS-TS.Hà Phan Hải An- Trưởng khoa Thận-Lọc máu (BV Việt Đức) cho biết: Có nhiều biện pháp nhằm tăng nguồn tạng hiến như tăng số người hiến khi chết (chết não, ngừng tim), tăng số người hiến tình nguyện khi còn sống, hoán đổi các cặp hiến-nhận cho phù hợp về miễn dịch, ghép không cùng nhóm máu, giải mẫn cảm cho các bệnh nhân có nguy cơ miễn dịch cao, ghép dị loài, y học tái tạo từ tế bào gốc và đặc biệt là mở rộng tiêu chuẩn của người hiến. Ngoài ra, mở rộng độ tuổi của người hiến, đặc biệt là người hiến tạng khi chết là một giải pháp an toàn và hiệu quả.

Theo quy định, người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác. Quy định này đối với người hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người khi còn sống là hoàn toàn phù hợp để bảo vệ sức khỏe, quyền lợi của người hiến trong tương lai, tránh những biến chứng suy cơ quan vì cuộc sống của người dưới 18 tuổi còn lâu dài.

Theo ông Nguyễn Hoàng Phúc- Phó Giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, đối với trường hợp chết não dưới 18 tuổi cũng cần được xem xét chấp nhận khi được người đại diện theo pháp luật hoặc người giám hộ hợp pháp của họ đồng ý. Bởi mô, bộ phận cơ thể của người dưới 18 tuổi vẫn có thể dùng để cấy, ghép cho người bệnh, đặc biệt cho những người bệnh dưới 18 tuổi… Ông Phúc chia sẻ: Việc cho phép người dưới 18 tuổi được hiến tặng mô, bộ phận của mình sau khi chết, chết não cũng được nhiều nước áp dụng như: Mỹ, Pháp, Tây Ban Nha, Anh, Scotland, Wales, Nhật Bản... nhưng đều đặt ra các yêu cầu, điều kiện chặt chẽ đối với trường hợp người hiến tặng dưới 18 tuổi sau khi chết như phải có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp.

Đồng tình với quan điểm này, ThS-BS.Trần Thị Cẩm Tú- Trung tâm Ghép tạng (BV Trung ương Huế) cho rằng, rất nhiều người dưới 18 tuổi muốn hiến mô tạng để sự sống vẫn tiếp tục, qua đó tăng thêm nguồn mô tạng, nhưng pháp luật của nước ta lại chưa cho phép. Do đó, BS.Cẩm Tú đề nghị nên sửa luật theo hướng cho phép người dưới 18 tuổi được hiến tạng nếu họ có tâm nguyện và được sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp.