Ý nghĩa “nhân đôi” của BHXH, BHYT trong dịch bệnh

Đại dịch Covid-19 đang có những ảnh hưởng lớn đến người lao động và cả người sử dụng lao động khi sản xuất đình trệ, mất việc làm, giảm thu nhập, phát sinh chi phí y tế…

Theo số liệu thống kê của Bộ LĐ-TB&XH trong tháng 2 vừa qua, đã có 47.164 người nộp hồ sơ hưởng BH thất nghiệp, tăng 59,2% so với tháng 01/2020 (29.839 người) và tăng 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong tháng 02/2020, khoảng 10% doanh nghiệp phải cắt giảm quy mô sản xuất. Đặc biệt, chỉ 2 tuần đầu tháng 3, khi dịch Covid-19 có diễn biến phức tạp, trên 15% doanh nghiệp phải cắt giảm quy mô sản xuất.

Chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tại nhà ngưởi hưởng tại tỉnh Quảng Nam

Trước tình hình đó, hiện các Bộ, ngành đang triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động. Về phía BHXH Việt Nam, ngay từ những ngày đầu của dịch Covid-19, đã chủ động, tích cực vào cuộc với nhiều kiến nghị, hỗ trợ những đối tượng bị ảnh hưởng như: tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất với doanh nghiệp khó khăn; thanh toán chi phí BHYT với trường hợp nhiễm bệnh, cách ly; chuẩn bị kinh phí, thuốc men BHYT cho các cơ sở y tế; hỗ trợ người dân khai báo y tế điện tử…

Trong quý I/2020 BHXH Việt Nam đã thực hiện chi trả trợ cấp BHXH thất nghiệp cho 378.178 người với số tiền khoảng 2.119 tỷ đồng; 8.160 người được chi trả hỗ trợ học nghề, tăng khoảng 10,1% so với cùng kỳ năm 2019 (7.409 người) với số tiền khoảng 18 tỷ đồng. Những con số ý nghĩa trên đã thể hiện vai trò quan trọng của chính sách BH thất nghiệp, giúp đảm bảo phần nào đời sống của một bộ phận người lao động và gia đình họ trong dịch bệnh.

Bên cạnh đó, ngày 30/3/2020, BHXH Việt Nam ban hành Công văn số 1020/BHXH-TCKT cho phép chi trả gộp lương hưu, trợ cấp BHXH, BH thất nghiệp tháng 4 và tháng 5/2020 đến người hưởng. Mục đích giúp người dân, người lao động không phải đi lại, tiếp xúc đông người trong thời gian cách ly xã hội, đặc biệt là có thêm nguồn thu nhập để trang trải cuộc sống, yên tâm hơn trong giai đoạn khó khăn.

Về chi trả BHYT, hiện nay, người Việt Nam tham gia BHYT nhiễm Covid-19 được Qũy BHYT chi trả toàn bộ chi phí điều trị. Qũy BHYT cũng thanh toán cả với những trường hợp có triệu chứng nghi ngờ nhiễm Covid-19 như sốt, ho, khó thở mà xét nghiệm âm tính. Việc tạm ứng kinh phí quý I/2020 cho các cơ sở khám chữa bệnh BHYT đã được BHXH Việt Nam thực hiện đầy đủ, đặc biệt với BHXH các tỉnh có người bệnh phát hiện nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm virus…

Mặt khác, ngày 31/3/2020, BHXH Việt Nam tiếp tục có Công văn số 1046/BHXH-CSYT hướng dẫn BHXH các tỉnh thống nhất với các cơ sở giáo dục, cơ quan, tổ chức, đơn vị… sử dụng nguồn kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu còn dư (sau khi đã mua thuốc, vật tư y tế phục vụ sơ cấp cứu, xử trí ban đầu…) để mua nước sát khuẩn, xà phòng, khẩu trang… phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 của các đơn vị.

Có thể khẳng định, chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đang có những hỗ trợ rất lớn cho công tác phòng chống dịch Covid-19. Những khoản lương hưu, trợ cấp BHXH, BH thất nghiệp, thanh toán chi phí BHYT từ lâu đã là chỗ dựa, điểm tựa hay cứu cánh với nhiều người dân, người lao động thì nay càng thêm ý nghĩa nhân văn.

Linh hoạt trong tổ chức thực hiện chính sách, đảm bảo quyền lợi người tham gia

Không chỉ tăng cường các hoạt động chi trả, khi dịch Covi-19 bước vào giai đoạn mới, phức tạp hơn, thực hiện cách ly xã hội, hạn chế tiếp xúc, tập trung đông người, BHXH Việt Nam cũng kịp thời có sự chuyển hướng, linh hoạt trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ nhằm bảo vệ, giảm thiểu tác động của đại dịch Covid-19 đến người dân, người lao động.

Cụ thể, từ tháng 3/2020, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo thực hiện việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua hệ thống Bưu điện tại nhà với người hưởng lớn tuổi, có bệnh nền (Công văn 972/BHXH-TCKT, ngày 26/3/2020) và có thể mở rộng cho tất cả các đối tượng căn cứ vào tình hình địa phương. Đồng thời, tại Công văn số 1061/BHXH-PC (ngày 31/3/2020) và 1068/BHXH-PC (ngày 01/4/2020), BHXH Việt Nam tiếp tục yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố đẩy mạnh đẩy mạnh thực hiện việc tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua giao dịch điện tử, dịch vụ bưu chính công ích. Điều này giúp các tổ chức, cá nhân không phải đi lại để thực hiện các giao dịch về BHXH, tránh được việc tiếp xúc xã hội trong thời gian Chính phủ đang khuyến nghị thực hiện cách ly xã hội.

Song song với việc thực hiện giao dịch điện tử, hiện BHXH Việt Nam đang thực hiện có hiệu quả việc hỗ trợ tối đa các tổ chức, cá nhân thông qua các hệ thống giao dịch trực tuyến của BHXH Việt Nam như: Trung tâm Dịch vụ khách hàng tại số hotline 19009068 (với khoảng 2.000-4.000 cuộc gọi/ngày); Cổng Thông tin điện tử; trang Fanpape trên mạng xã hội Facebook của ngành có ứng dụng thử nghiệm trí tuệ nhân tạo (chatbot); Hệ thống tin nhắn tương tác đa phương tiện giữa người dân và doanh nghiệp với cơ quan BHXH.

Hỗ trợ cấp thẻ BHYT qua ứng dụng Zalo tại BHXH tỉnh Gia Lai

Hỗ trợ người dân gia hạn thẻ BHYT, BHXH Việt Nam ban hành Công văn số 1071/BHXH-BT ngày 01/4/2020 hướng dẫn về việc cấp, gia hạn thẻ BHYT,  cho phép các Đại lý thu BHXH, BHYT thực hiện tiếp nhận hồ sơ và thu tiền đóng gia hạn thẻ BHYT. Trong trường hợp chưa nộp tiền ngay cho cơ quan BHXH thì thực hiện gửi tin nhắn cam kết với cơ quan BHXH đã thu tiền đối với các trường hợp này để cơ quan BHXH cấp mới hoặc gia hạn thẻ BHYT. Sau ngày 15/4/2020 (thời điểm hết thời hạn thực hiện việc cách ly xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg) phải nộp ngay số tiền đã thu nêu trên cho cơ quan BHXH theo quy định.

Thực hiện hướng dẫn này, hiện nay, nhiều BHXH các tỉnh, thành đã tiếp nhận đăng ký, gia hạn thẻ BHYT cho người dân qua ứng dụng Zalo. Người dân (dùng tài khoản Zalo) chụp hình chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân, viết tin nhắn và gửi yêu cầu cấp thẻ BHYT đến tài khoản Zalo - số điện thoại của cơ quan BHXH. Qua đó, tạo thuận lợi cho người dân có thẻ BHYT để khám chữa bệnh, đảm bảo quyền lợi tham gia liên tục.

Trong lúc dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, việc triển khai các biện pháp như cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động nghiệp vụ luôn được BHXH Việt Nam ưu tiên triển khai. Ngày 31/3/2020, BHXH Việt Nam ban hành Công văn số 1058/BHXH-TCCB yêu cầu các đơn vị trong Ngành xây dựng, công khai và thực hiện phương án bố trí cho công chức, viên chức, người lao động sử dụng công nghệ thông tin làm việc trực tuyến tại nhà; giải quyết công việc trên phần mềm ứng dụng của BHXH Việt Nam… nhằm chung tay cùng toàn xã hội hạn chế tiếp xúc, lây lan dịch bệnh.

Bên cạnh đó, thể hiện trách nhiệm, chung tay với cộng đồng, ngày 25/3/2020, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 956/BHXH-VP phát động phong trào ủng hộ, quyên góp phòng chống dịch Covid-19 trong toàn Ngành. Trước đó, chiều 24/3/2020, thay mặt toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Ngành BHXH, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh đã trao 2 tỷ đồng ủng hộ “Quỹ phòng chống dịch Covid-19” đến Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Và trước tình hình thiếu máu trong cấp cứu, điều trị, ngày 18/3/2020, Công đoàn cơ quan BHXH Việt Nam cũng tổ chức chương trình hiến máu tình nguyện với chủ đề “Hiến máu an toàn - đừng ngại Covid”.

Những giải pháp, hoạt động nêu trên cho thấy sự nỗ lực, đồng hành của BHXH Việt Nam cùng với người tham gia BHXH, BHYT khắc phục khó khăn, chiến thắng dịch bệnh Covid-19. Đồng thời, cũng mong muốn, trong tình hình dịch bệnh này - sự ưu việt, nhân văn trong trong chính sách BHXH, BHYT của Đảng và Nhà nước được thể hiện rõ hơn - thì người dân, người lao động nên chủ động, tích cực tham gia để bảo vệ bản thân và gia đình nếu chẳng may thất nghiệp, ốm đau, tai nạn./.