Tăng trưởng kinh tế ấn tượng

Đánh giá tình hình phát triển KT-XH năm 2018, ĐB Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hoá) cho rằng, bức tranh kinh tế có sự thay đổi tích cực, khi đạt và vượt 12 chỉ tiêu. Tuy nhiên, ĐB Lợi vẫn băn khoăn và đề nghị cần làm rõ vì sao năng suất lao động lại tăng tột bậc lên 6%, trong khi năm 2013 chỉ 3,5% và năm 2017 xấp xỉ 5%.

Cũng theo ĐB Bùi Sỹ Lợi, 4 tháng đầu năm 2019, xu hướng tăng trưởng kinh tế cải thiện song có dấu hiệu tăng chậm lại. Vì vậy, Chính phủ cần đánh giá, phân tích kỹ, nhất là ở chỉ tiêu DN thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng lên. Cùng với đó, phải làm rõ DN đang chờ phá sản, giải thể giảm, liệu có ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển số DN theo tinh thần Nghị quyết Trung ương hay không. “4 tháng thành lập mới hơn 43.000 DN; tỉ trọng vốn thấp, DN có nguy cơ ngừng hoạt động khoảng gần 17.000. Như vậy, hơn 60.000 DN thành lập mới thì cũng có hơn 34.000 DN không có khả năng hoạt động”- ĐB Lợi so sánh.

Đồng quan điểm, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) ghi nhận thành tựu kinh tế năm 2018 với nhiều ấn tượng, trong đó phải kể đến tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt tới 7,08%, cao nhất trong 11 năm qua. Đặc biệt, xu thế này tiếp tục được duy trì trong quý I/2019 khi mà tốc độ tăng trưởng đạt 6,79%. “Đây không phải con số thấp, bởi lẽ quý I/2018 đạt mức tăng trưởng 7,38% thì không dễ gì quý I/2019 vượt qua được. Tốc độ 6,79% là con số cao nhất trong khoảng hơn 10 năm qua, trừ quý I/2018. 10 năm trước đó, tốc độ tăng trưởng cao nhất không quá 6,2%”- ĐB Cường dẫn chứng.

Cũng theo ĐB Hoàng Văn Cường, động lực tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm qua chủ yếu dựa vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là chính. Tuy nhiên, 4 tháng đầu năm 2019, nhóm ngành này có tốc độ giảm hơn so với quý I năm trước, trong đó giảm mạnh nhất là các ngành công nghiệp điện tử. "Vậy nhưng vẫn đạt tăng trưởng 6,79% cho thấy kinh tế không bị lệ thuộc quá nhiều vào nhóm ngành mà chúng ta gọi là trụ cột tăng trưởng. Việc nhóm ngành công nghiệp điện tử giảm mạnh là điều đáng phải quan tâm cho tăng trưởng những quý tiếp theo. Tuy nhiên, điều này cũng không đáng lo ngại, vì cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung căng thẳng, thì những tập đoàn trong ngành điện tử được hưởng lợi nhiều nhất. Do đó, triển vọng kinh tế năm 2019 sẽ đạt được mục tiêu đặt ra"- ĐB Cường nói.

Cần có giải pháp đảm bảo quyền lợi NLĐ trong DN nợ BHXH

Cũng theo ĐB Bùi Sỹ Lợi, hiện nay vấn đề giải quyết lợi cho NLĐ trong các DN nợ đọng, phá sản, giải thể hoặc có chủ là người nước ngoài bỏ trốn đang gặp khó khăn, nhất là chưa có giải pháp xử lý để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ. “Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH yêu cầu BHXH Việt Nam cung cấp tất cả các DN và số NLĐ bị ảnh hưởng quyền lợi về BHXH. Nếu có khó khăn, Chính phủ có thể trình Quốc hội đưa vấn đề giải quyết quyền lợi NLĐ ở những DN này vào Nghị quyết phát triển KT-XH hoặc chuyên đề giống như việc xử lý tiền lương cho lao động nữ bị ảnh hưởng từ 1/1/2018...”- ĐB Lợi kiến nghị.

Liên quan đến giải quyết quyền lợi BHXH cho NLĐ khi DN giải thể, phá sản, có chủ bỏ trốn, ĐB Đào Ngọc Dung (Thanh Hóa) cũng nhận định: “Luật BHXH quy định Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH có trách nhiệm xem xét và có giải pháp ngăn chặn tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH. Tuy nhiên, hiện có 3 cái khó, nên Bộ LĐ-TB&XH thay mặt Chính phủ báo cáo Quốc hội không xử lý được vấn đề này”.

Cũng theo ĐB Dung, ước tính số nợ BHXH hiện nay khoảng 3.000 tỉ đồng, chủ yếu rơi vào các DN có vốn đầu tư nước ngoài, DN liên kết. “Qua nghiên cứu, lại vướng vào 2 trường hợp, đó là là Luật BHXH không cho phép lấy từ kết dư quỹ BHXH chi giải quyết quyền lợi cho NLĐ với DN giải thể, phá sản và Luật Ngân sách cũng không cho phép lấy NSNN bù cho vấn dề này. Thông lệ quốc tế cũng không có nước nào làm như vậy, mà thường thực hiện theo Luật Phá sản. Còn trên thực tế, nếu giải quyết được cho 1 DN, thì các DN khác làm thế nào, bởi DN phá sản là vấn đề thường thấy trong nền kinh tế thị trường”- ĐB Dung chia sẻ.

ĐB Đào Ngọc Dung cho biết thêm, khó khăn nhất trong giải quyết quyền lợi cho NLĐ trong các DN có chủ bỏ trốn. Vừa qua, Chính phủ yêu cầu trả sổ BHXH cho từng NLĐ cũng như cập nhật phần mềm thu nộp BHXH của từng cá nhân thông qua điện thoại. Mọi người có quyền cập nhật xem DN đóng BHXH cho mình hay chưa. Ngoài ra, Chính phủ cũng có báo cáo gửi các ĐBQH về vấn đề nợ BHXH của các DN phá sản, giải thể…”- ĐB Dung nhấn mạnh.

Trong khi đó, ĐB Hứa Văn Nghĩa (Trà Vinh) cho rằng, do điều kiện chủ quan cũng như khách quan, nhiều NLĐ không nắm được quyền lợi về BHXH, BHYT của mình, nên khi xảy ra những tình huống như trên thì thiệt thòi hoàn toàn thuộc NLĐ. Bên cạnh đó, còn do tình trạng NLĐ sợ mất việc làm không dám đấu tranh với chủ SDLĐ; hoặc do thiếu hiểu biết nên một số NLĐ “móc” với chủ SDLĐ để không nộp BHXH, BHYT, khiến họ mất đi quyền lợi chính đáng. Chính điều này vô hình khiến NLĐ đang tiếp tay cho DN trục lợi BHXH, BHYT.

“Để khắc phục tình trạng này cũng như tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, trong đó cần chú trọng biện pháp mạnh như cảnh báo, răn đe, chuyển hồ sơ các vụ việc có dấu hiệu vi phạm sang cơ quan điều tra để khởi tố theo Bộ luật Hình sự hoặc tiến hành khởi kiện. Cần có chế xử lý nghiêm minh, không để DN chây ỳ trong đóng nộp BHXH”- ĐB Nghĩa nhấn mạnh.