Phóng viên Báo Đắk Lắk đã có cuộc trao đổi với ông TRƯƠNG VĂN SÁNG, Giám đốc BHXH tỉnh về nội dung này.

● Xin ông cho biết những điểm đột phá và ý nghĩa trong cải cách chính sách BHXH được đề cập trong Nghị quyết số 28-NQ/TW?

Việc ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW được coi là bước chuyển biến quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước trong đẩy mạnh thực hiện mục tiêu an sinh xã hội, tạo động lực để phát triển bền vững đất nước.

Nghị quyết này nhấn mạnh các nội dung cải cách, đó là: Thiết lập cơ sở pháp lý để mở rộng diện bao phủ hướng tới BHXH toàn dân; xây dựng hệ thống BHXH đa tầng (trợ cấp hưu trí xã hội, BHXH cơ bản, bảo hiểm hưu trí bổ sung); Cải cách hệ thống chính sách theo hướng linh hoạt hơn về điều kiện hưởng chế độ hưu trí; điều chỉnh cách tính lương hưu theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững. Cùng với đó là mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc sang các nhóm đối tượng khác (chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý, điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt); sửa đổi các quy định về mức đóng, căn cứ đóng BHXH để đạt mục tiêu mở rộng diện bao phủ BHXH; điều chỉnh tỷ lệ tích lũy để đạt tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa phù hợp với thông lệ quốc tế. Đây là những vấn đề tác động to lớn, sâu rộng, trực tiếp đến đời sống, tâm tư của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, doanh nghiệp và nhân dân; thể hiện tính thiết thực, hiệu quả, phù hợp với quyền lợi “sát sườn” của từng đối tượng.

Nghị quyết 28-NQ/TW ra đời với mục tiêu cải cách chính sách BHXH để BHXH thực sự là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới BHXH toàn dân. Phát triển hệ thống BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại và hội nhập quốc tế theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững.

● Các nhóm nhiệm vụ, giải pháp Nghị quyết đưa ra rất rõ ràng, vậy ngành sẽ thực hiện như thế nào để những chính sách này thực sự mang lại hiệu quả, thưa ông?

BHXH toàn dân là một trong những mục tiêu quan trọng mà cải cách BHXH hướng đến nhưng cũng đang đặt ra cho ngành BHXH nhiều thách thức lớn. Toàn ngành vẫn đang tích cực nỗ lực phấn đấu thực hiện tốt các chế độ, chính sách BHXH, BHYT; đổi mới mạnh mẽ công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức, tuyên truyền theo hướng đa dạng, thiết thực, tiếp cận tới từng nhóm đối tượng cụ thể; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, tổ chức chính sách BHXH để phục vụ người dân, người lao động, đơn vị, doanh nghiệp một cách tốt nhất, hướng tới mục tiêu tạo sự tiện lợi tối đa trong các giao dịch trong lĩnh vực BHXH, BHYT. Đồng thời, tiếp tục cải cách các quy trình nghiệp vụ theo hướng tối ưu hóa và đặc biệt là thay đổi tinh thần, thái độ phục vụ người dân, người lao động, đơn vị, doanh nghiệp hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nhiều năm qua, điều kiện tối thiểu về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu là 20 năm - khoảng thời gian khá dài nên một bộ phận người lao động không đủ điều kiện để tích lũy hoặc tâm lý chờ đợi lâu dẫn đến muốn nhận BHXH một lần. Điều này cũng đồng nghĩa là sẽ làm giảm diện bao phủ BHXH, ảnh hưởng đến mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội bền vững của Đảng và Nhà nước. Việc xem xét giảm điều kiện tối thiểu về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu xuống mức thấp hơn là điều rất cần thiết. Vì thế, Nghị quyết 28-NQ/TW đã đặc biệt nhấn mạnh nội dung sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm và hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp, nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH.