Điều đó đã góp phần quan trọng trong việc gia tăng số người nhận chế độ với phương thức thanh toán hiện đại, thuận tiện, phù hợp với sự phát triển của xã hội và thực hiện hiệu quả Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Thuận tiện, an toàn

Trong việc mở rộng phương thức chi trả hiện đại, song song với chi bằng tiền mặt, đến nay cả 63 tỉnh, thành phố trên toàn quốc đã thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN qua tài khoản thẻ ATM với hàng trăm nghìn người hưởng hằng tháng. Ông Nguyễn Hoàng Phương, Phó giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin BHXH Việt Nam, cho biết, với phương thức này, hằng tháng, người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN không cần phải đến địa điểm tập trung để nhận tiền và ký danh sách chi trả. Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 vừa qua, việc chi trả qua tài khoản thẻ ATM đã giúp người hưởng hạn chế đi lại, tiếp xúc, bảo đảm được an toàn và giãn cách xã hội theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đối với người lao động (NLĐ) hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe, BHXH một lần, trợ cấp thất nghiệp, phương thức chi trả không dùng tiền mặt còn góp phần hạn chế tình trạng đơn vị sử dụng lao động chiếm dụng, chậm chi trả tiền chế độ cho NLĐ... do đó, bảo đảm người tham gia được nhận chế độ đầy đủ, nhanh chóng, chính xác, kịp thời, an toàn, đúng thời gian quy định. Với cơ quan chi trả, việc tổ chức thực hiện phương thức này bảo đảm mục tiêu an toàn tiền mặt trong quá trình vận chuyển và lưu trữ, tránh được sai sót, giảm bớt áp lực, thời gian trong tổ chức chi trả và các bước trung gian qua chủ sử dụng lao động.

Thực tế cho thấy, việc nhận lương hưu và trợ cấp BHXH qua tài khoản thẻ ATM mang lại nhiều thuận tiện và an toàn cho người hưởng. Bà Đinh Thị Thúy (quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) chia sẻ, bà nghỉ hưu đã lâu. Hằng tháng bà vẫn đến UBND phường để lĩnh lương hưu, nhưng lần nào lĩnh xong, bà cũng phải nhờ con, cháu đến đón vì sợ bị cướp. Trong một lần đến ngân hàng mở sổ tiết kiệm, bà được giao dịch viên tư vấn về hình thức nhận lương hưu qua tài khoản ngân hàng. Thấy hình thức này có nhiều tiện ích, bà Thúy làm thủ tục mở thẻ ATM và đăng ký báo tin nhắn về số điện thoại cá nhân. Sau khi có thẻ ATM, bà Thúy đến BHXH quận Hai Bà Trưng làm thủ tục chuyển đổi nhận lương hưu qua tài khoản ngân hàng thay vì dùng tiền mặt như trước đây. “Từ ngày chuyển qua hình thức thẻ ATM, tôi không phải đến UBND phường lĩnh lương nữa. Khi nào điện thoại có tin báo từ ngân hàng là tôi mang thẻ đi rút tiền, thuận tiện và an toàn vô cùng”, bà Thúy chia sẻ.

Còn chị Thu Lan (quận Hà Đông, TP Hà Nội) làm đơn xin nghỉ chế độ thai sản. Sau khi sinh xong, chị gửi giấy chứng sinh và các giấy tờ liên quan về cơ quan nơi làm việc để làm thủ tục nhận chế độ thai sản qua tài khoản ngân hàng. “Việc nhận chế độ thai sản qua thẻ ATM rất thuận tiện, giúp tôi tiết kiệm thời gian, không phải đi lại, nhất là khi có con nhỏ. Việc nhận tiền qua thẻ ATM giúp tôi không phải đi ra ngoài hoặc đến nơi đông người, bảo đảm an toàn cho bản thân”, chị Hoài cho biết. Không chỉ người lĩnh thấy tiện lợi, những người làm công tác chi trả lương hưu cũng đỡ áp lực, bởi đối tượng nhận lương hưu và trợ cấp hầu hết là những người lớn tuổi, sức khỏe yếu hay người tàn tật... Chỉ cần sơ sẩy là bị nhầm lẫn ngay, thậm chí còn phải đền tiền.

Hiện quy trình chi trả qua tài khoản thẻ ATM được thực hiện thống nhất tại tất cả các địa phương theo quy định người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng được cơ quan bưu điện chuyển tiền vào tài khoản cá nhân ngay trong ngày hoặc chậm nhất là ngày làm việc kế tiếp kể từ khi nhận được danh sách chi trả từ cơ quan BHXH chuyển sang. NLĐ, thân nhân NLĐ hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe được cơ quan BHXH phối hợp với ngân hàng nơi người hưởng mở tài khoản, thực hiện đối chiếu thông tin, số hiệu tài khoản để chi trả ngay cho người hưởng. NLĐ nhận trợ cấp thất nghiệp tháng đầu tiên được cơ quan BHXH chuyển tiền ngay khi nhận được danh sách chi trả; từ tháng hưởng trợ cấp thứ hai, chuyển tiền trong vòng 5 ngày kể từ ngày bắt đầu theo danh sách chi trả. Khuyến khích người hưởng nhận chế độ BHXH, BHTN qua tài khoản cá nhân tại ngân hàng.

Dễ dàng tiếp cận

Thời gian qua, ngành BHXH đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp phát triển người hưởng qua tài khoản cá nhân tại ngân hàng để phục vụ người tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngày càng tốt hơn. Ngoài việc giao chỉ tiêu phấn đấu cho BHXH các tỉnh, BHXH Việt Nam đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về chi trả an sinh xã hội qua hệ thống ngân hàng trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong đó tập trung tuyên truyền về hiệu quả, lợi ích của phương thức chi trả này; yêu cầu Tổng công ty Bưu điện Việt Nam chỉ đạo bưu điện các cấp phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động người hưởng hiểu rõ hơn về tiện ích của việc giao dịch qua thẻ ATM, từ đó tích cực đăng ký tham gia. BHXH Việt Nam đã đề xuất với Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo hệ thống ngân hàng có cơ chế ưu đãi cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN nhận tiền qua tài khoản cá nhân (giảm phí mở thẻ, thanh toán hóa đơn, rút tiền mặt, các giao dịch đều được giảm hoặc miễn phí). Đồng thời tăng cường lắp đặt mở rộng hệ thống trụ ATM, đặc biệt tại các khu vực vùng sâu, vùng xa để NLĐ, người hưởng dễ dàng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ của ngân hàng mọi lúc, mọi nơi.

Với những nỗ lực của ngành BHXH, số người nhận trợ cấp BHXH, BHTN qua tài khoản cá nhân tại ngân hàng đã gia tăng đáng kể. Năm 2019, số người hưởng tại khu vực đô thị ở Việt Nam đạt 33,8% (tăng 9,76% so với năm 2018), đạt 67,6% so với mục tiêu đề ra đến năm 2021 (theo Nghị quyết số 02/NQ-CP phải đạt 50% số người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH qua tài khoản ATM ở khu vực đô thị). Chắc chắn rằng, với những giải pháp và bước đi phù hợp, ngành BHXH không chỉ đạt mục tiêu mở rộng phương thức chi trả hiện đại mà còn góp phần tích cực hơn nữa trong việc thực hiện hiệu quả Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và Chỉ thị số 22/CT-TTg ngày 26-5-2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam, qua đó đem lại những lợi ích thiết thực cho người hưởng và góp phần vào công cuộc hiện đại hóa nền kinh tế-xã hội đất nước.