Nhiều nỗ lực mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT

Báo cáo của BHXH Việt Nam cho thấy tính đến hết tháng 2/2022, số người tham gia BHXH là trên 16,3 triệu người (đạt 33% LLLĐ), số người tham gia BH thất nghiệp là trên 13,4 triệu người (đạt 26,7% LLLĐ) và trên 84,67 triệu người tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ 85,56% dân số).

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh chủ trì Hội nghị

Tính trên toàn quốc, số tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, BH thất nghiệp đều có mức tăng so với cùng kỳ năm 2021 với mức tăng lần lượt là 1,14%; 16,2% và 1,02%. Riêng số người tham gia BHYT dù tăng 499,1 nghìn người so với tháng 1/2021, tuy nhiên vẫn giảm 4,16 triệu người so với hết năm 2021.

Tổng hợp báo cáo từ các địa phương cho thấy, nguyên nhân chính của tình trạng số người tham gia BHYT giảm sâu là do tác động của QĐ 861/QĐ-TTg (năm 2021 giảm 3,4 triệu người) nên nhiều người dân, đồng bào dân tộc thiểu số chưa có điều kiện tham gia lại; có khoảng 2,3 triệu HSSV thẻ hết hạn chưa đóng tiền tham gia tiếp do chưa học trực tiếp tại trường; có khoảng 550.000 thẻ BHYT hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp thẻ hết hạn chưa đóng tiền tham gia do năm 2022 HĐND cấp tỉnh chưa ban hành nghị quyết hỗ trợ tiếp.

Tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp lũy kế hết tháng 2/2022 là 54.649 tỷ đồng. Tổng số nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 25.693 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 6% so với số phải thu (so với cùng kỳ năm 2021, số tiền nợ tăng 3.319 tỷ đồng, tỷ lệ nợ so với số phải thu tăng 2,6%).

Báo cáo của Ban quản lý Thu- Sổ, thẻ cho biết, trong 2 tháng đầu năm, toàn ngành đã có nhiều nỗ lực thực hiện triển khai các giải pháp mở rộng đối tượng tham gia chính sách. BHXH Việt Nam đã phối hợp, xin ý kiến thống nhất của Bộ LĐ-TB&XH về giải quyết một số vướng mắc trong việc đóng BHXH tự nguyện theo quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 tại Nghị định số 07/2021/NĐ-CP của Chính phủ. Phối hợp với Ngân hàng Vietcombank tổ chức, triển khai chương trình tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người dân có hoàn cảnh khó khăn tại 18 tỉnh, thành phố.

BHXH Việt Nam cũng đã triển khai các chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng năm 2022 đối với hệ thống đại lý thu Bưu điện. Giao chỉ tiêu, kế hoạch thu, khai thác, phát triển người tham gia, giảm nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp năm 2022 cho BHXH các tỉnh, thành phố. Chỉ đạo, hướng dẫn BHXH các tỉnh tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Chủ động phối hợp, tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương giao chỉ tiêu phát triển người tham gia đến cấp xã; đề xuất ngân sách địa phương, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ thêm mức đóng cho người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; rà soát dữ liệu người chưa tham gia trên cơ sở dữ liệu cơ quan thuế cung cấp, xây dựng kế hoạch theo tuần, tháng, quý để đôn đốc doanh nghiệp tham gia đầy đủ; cập nhật, phân loại đối tượng tiềm năng chưa tham gia BHXH, BHYT theo từng địa bàn cấp xã, phối hợp với các tổ chức, đại lý thu tổ chức hội nghị khách hàng để vận động, phát triển người tham gia; phân công cán bộ bám sát, đôn đốc đơn vị, doanh nghiệp nộp đủ số tiền phát sinh trong tháng và số tiền nợ tháng trước; triển khai, tổ chức linh hoạt hình thức kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đóng đối với doanh nghiệp chưa tham gia, tham gia không đầy đủ, doanh nghiệp nợ từ 03 tháng trở lên; kiên quyết xử phạt các hành vi vi phạm; kịp thời lập hồ sơ khởi tố đối với doanh nghiệp cố tình vi phạm…

Trong bối cảnh dịch bệnh dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2022 rất lớn, nếu không chủ động, linh hoạt triển khai đông bộ các giải pháp ngay từ đầu năm thì sẽ khó đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao. Theo thống kê, để hoàn thành kế hoạch năm 2022, trong 10 tháng tới, toàn ngành cần phát triển thêm trên 1.77 triệu người tham gia BHXH (729.970 người tham gia BHXH bắt buộc; 1.043.214 người tham gia BHXH tự nguyện); 1.715.257 người tham gia BH thất nghiệp và trên 6 triệu người tham gia BHYT.

Theo ông Dương Văn Hào- Trưởng Ban Quản lý thu- Sổ, thẻ: để đạt được các mục tiêu này, bên cạnh các giải pháp trên, chúng ta cần có một cơ chế đổi mới hơn về thù lao đại lý, tạo sự khuyến khích tham gia thời gian dài hơn với người tham gia BHXH tự nguyện. Đề nghị BHXH các địa phương tiếp tục cập nhật lại các nhóm đối tượng tiềm năng, thực hiện phân bổ chỉ tiêu phát triển đối tượng.

Đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT của người dân giữa dịch bệnh

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, ngành BHXH Việt Nam đã tạo điều kiện tối đa, đảm bảo người dân, NLĐ thụ hưởng quyền lợi BHXH, BHYT của mình. Thống kê cho thấy, trong hai tháng đầu năm 2022, số người giải quyết thai sản, ốm đau tăng lần lượt 13,27%; 22, 63% so với cùng kỳ năm 2021. Trong tỷ lệ 34,08% gia tăng số giải quyết một lần, riêng tỷ lệ BHXH một lần chiếm 30,59% số gia tăng so với cùng kỳ năm trước. Số trường hợp giải quyết hưởng mới BH thất nghiệp cũng gia tăng 37,62%, tuy nhiên số chi BH thất nghiệp lại giảm 208 tỷ đồng (8,06%).

BHXH Việt Nam đã hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố triển khai thực hiện các chế độ, chính sách đối với NLĐ theo các Thông tư mới được Bộ LĐ-TB&XH ban hành. Cơ quan BHXH đã thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 1 và tháng 2 vào cùng một kỳ chi trả (BHXH các tỉnh đã phối hợp với hệ thống bưu điện chi trả cho hơn 3,25 triệu người hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng, trong đó có khoảng 30,2% người hưởng qua tài khoản cá nhân).

Do diễn biến phức tạp của dịch bệnh, người dân hạn chế đến bệnh viện nên số lượt người KCB BHYT cũng giảm 23.46%, số chi giảm 8.15% so với cùng kỳ năm 2021. Để đảm bảo tối đa quyền lợi của người bệnh, BHXH Việt Nam đã và đang tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế rà soát, sửa đổi, bổ sung danh mục thuốc điều trị Covid-19 thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT. Hoàn thiện dự thảo Quy trình giám định BHYT (thay thế Quy trình ban hành tại Quyết định số 1456/QĐ-BHXH). Chỉ đạo, hướng dẫn BHXH các tỉnh phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế, cơ sở KCB triển khai thí điểm việc sử dụng Căn cước công dân gắn chíp, ứng dụng định danh điện tử quốc gia của Bộ Công an (VNEID) trong KCB BHYT...

BHXH Việt Nam cũng ban hành, triển khai trong toàn Ngành Kế hoạch thanh tra chuyên ngành (TTCN), kiểm tra và TTKT liên ngành năm 2022. Chỉ đạo, hướng dẫn BHXH các tỉnh chủ động, linh hoạt các giải pháp để thực hiện kế hoạch TTKT năm 2022 đã được BHXH Việt Nam giao, thích ứng an toàn, linh hoạt, phù hợp với tình hình mới..

Trong công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC), ứng dụng CNTT, đẩy mạnh việc chuyển đổi số, ngành BHXH Việt Nam cũng đã phối hợp, tham gia với Văn phòng Chính phủ thực hiện tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ đối với một số TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Ngành được tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ Quốc gia. Rà soát, cập nhật, đồng bộ dữ liệu phục vụ theo dõi, đánh giá chất lượng giải quyết TTHC trên Cổng DVC Quốc gia. Tiếp tục mở rộng, cung cấp DVC trực tuyến mức độ 4 của Ngành trên Cổng DVC Quốc gia; bổ sung, cung cấp dịch vụ, tiện ích, DVC trên ứng dụng VssID (đến hết tháng 02/2022, trên toàn quốc đã có gần 25 triệu tài khoản giao dịch điện tử cá nhân với cơ quan BHXH, đăng nhập và sử dụng ứng dụng VssID).

Nhằm đảm bảo tiến độ triển khai sử dụng Căn cước công dân, ứng dụng định danh điện tử quốc gia (VNEID) thay thế thẻ BHYT giấy để KCB, từ ngày 11/2/2022, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Bộ Công an thực hiện xác thực thông tin công dân (tham gia BHYT) trong CSDLQG về dân cư qua số CMND để đối chiếu, đồng bộ số CCCD từ CSDLQG về dân cư sang CSDL của BHXH Việt Nam; cùng với đó, phối hợp với Bộ Công an thực hiện chia sẻ, rà soát thông tin nhân khẩu có trong CSDLQG về bảo hiểm với CSDLQG về dân cư; cung cấp, chia sẻ các bản ghi thông tin BHXH, BHYT cho CSDLQG về dân cư; hoàn thiện dịch vụ xác thực số định danh cá nhân/CCCD phục vụ làm sạch dữ liệu BHXH có thông tin CMND 9 số.

Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người bệnh F0

Vấn đề được đặc biệt quan tâm trong thời điểm hiện nay là thủ tục, hồ sơ hưởng chế độ ốm đau trong quá trình nghỉ việc điều trị COVID-19 tại nhà. Trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, số lượng người mắc COVID-19 (hay còn gọi là F0) tự điều trị tại nhà gia tăng. Trong khi Thông tư 56/2017/TT-BYT lại chưa có quy định về việc cấp hồ sơ, giấy tờ làm căn cứ hưởng BHXH đối với các F0 điều trị tại nhà hoặc tại các cơ sở thu dung điều trị.

Để tháo gỡ khó khăn này, BHXH Việt Nam đã chủ động, kịp thời có các công văn gửi Bộ Y tế đề xuất giải pháp khắc phục những vướng mắc. Theo Ban thực hiện chính sách BHXH, trong cuộc làm việc mới đây với giữa Bộ Y tế và đại diện BHXH Việt Nam, Bộ Y tế đã thống nhất với đề xuất về ban hành các loại giấy tờ thay thế quy định "cứng" hiện nay trong thủ tục hưởng chế độ ốm đau mà các bệnh nhân F0 khó có thể có được trong thời điểm hiện nay (cụ thể như Giấy ra viện; Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH; Giấy ra viện có chỉ định của y bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian điều trị nội trú...). Hiện Bộ Y tế đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép thực hiện.

Theo Phó Tổng giám đốc Lê Hùng Sơn, với quan điểm nhất quán là phải đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho người tham gia BHXH, nếu như các đề xuất này được thông qua, BHXH Việt Nam sẽ sẵn sàng sửa đổi quy trình nghiệp vụ một cách nhanh nhất, chuẩn bị đảm bảo nguồn kinh phí để chi trả đúng quyền lợi người dân.

Chỉ đạo về lĩnh vực BHYT, Phó Tổng giám đốc Phạm Lương Sơn yêu cầu Ban thực hiện chính sách BHYT tập trung giải quyết công tác quyết toán năm 2021 và những tồn đọng trước đó. Hoàn thiện quy trình giám định BHYT ban hành trong tháng 3/2022.

Để đẩy mạnh hiệu quả công tác thu, phát triển đối tượng, Phó Tổng giám đốc Trần Đình Liệu đề nghị công tác thi đua cần được chấm theo từng quý, để khuyến khích sự nỗ lực cao hơn nữa từ BHXH các địa phương.

Phó Tổng giám đốc Đào Việt Ánh cũng đề nghị vụ KH-ĐT bám sát Bộ Tài chính, triển khai sớm dự toán năm 2022 để sớm triển khai dự toán đến từng địa phương.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch chuyên trách HĐQL BHXH Việt Nam Nguyễn Văn Cường đề nghị BHXH Việt Nam trong quá trình tham gia sửa đổi các Luật BHXH, BHYT và các Luật liên quan, nên tập hợp gửi HĐQL để cùng tham mưu, kiến nghị Chính phủ. Đây cũng là kênh có thể phối hợp hỗ trợ BHXH Việt Nam trong quá trình sửa đổi chính sách một cách hiệu quả.

Phát biểu kết luận hội nghị, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đánh giá cao nỗ lực của toàn ngành trong mọi hoạt động, đặc biệt là công tác chuyển đổi số. Đây cũng là lĩnh vực đang được Chính phủ, các bộ, ngành đánh giá cao. Theo Tổng giám đốc, dự báo tháng 3- trong điều kiện dịch diễn biến phức tạp, khó khăn sẽ nhiều hơn thuận lợi, nên toàn ngành phải xác định để chủ động các nhiệm vụ. Có nhiều kịch bản để ứng phó.

Tổng giám đốc yêu cầu đề nghị các đơn vị rà soát lại chỉ đạo của Chính phủ, lãnh đạo ngành để thực hiện như hành lập các tổ công tác thực hiện nhiệm vụ cấp bách như chỉ đạo của Chính phủ; rà soát kế hoạch năm 2022. Một trong những nhiệm vụ quan trọng trong năm là phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, yêu cầu Ban quản lý Thu- Sổ thẻ chủ trì, tham mưu để lãnh đạo chỉ đạo nhiệm vụ này, có giải pháp đôn đốc giám sát; rà soát đối tượng tiềm năng, lượng hóa và giao nhiệm vụ cho các địa phương. Ban thực hiện chính sách BHXH, BHYT phải đưa ra các dự báo trong thời gian tới và có giải pháp thực hiện, tháo gỡ khó khăn; bám sát thực hiện giải quyết quyền lợi cho NLĐ mắc Covid-19.

Bên cạnh đó công tác truyền thông cần đẩy mạnh vào các nội dung tuyên truyền các chính sách mới cho người dân hiểu; thực hiện tốt công tác chăm sóc khách hàng. Ngoài ra, Trung tâm CNTT cần sớm đưa ra các giải pháp, đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ đúng tiến độ. Nghiên cứu, triển khai các nền tảng, giải pháp kỹ thuật mới phục vụ chuyển đổi số cho ngành BHXH Việt Nam, nhất là việc xây dựng hệ thống phân tích xử lý dữ liệu lớn (Big Data), áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong các hoạt động của Ngành nhằm phục vụ tốt nhất quyền lợi đơn vị, doanh nghiệp và người dân. Tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, đặc biệt là cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm (BHXH Việt Nam được giao là đơn vị chủ trì xây dựng); tích hợp, kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu với các bộ, ngành; hoàn thiện, bổ sung các tính năng, tiện ích mới trên ứng dụng VssID- BHXH số...