Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách tạo đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân do Bộ Y tế chủ trì xây dựng nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Dự thảo Nghị quyết sẽ được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 (diễn ra tháng 10/2025).

Trên cơ sở rà soát các vướng mắc, khó khăn, bất cập của lĩnh vực y tế hiện nay, Dự thảo Nghị quyết dự kiến sẽ tập trung giải quyết các vấn đề mạng tính đột phá, chiến lược để kịp thời thể chế hóa Nghị quyết 72-NQ/TW và để phát triển lĩnh vực y tế. Trong đó, về các giải pháp từng bước giảm chi phí y tế cho người dân, Dự thảo đề xuất thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm 01 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.

Từ năm 2026, tiếp tục triển khai hoạt động khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc cho các đối tượng theo quy định của pháp luật; ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí thông qua Quỹ BHYT để thực hiện khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 01 lần cho các đối tượng chưa được pháp luật quy định về nguồn kinh phí bảo đảm cho việc khám sức khỏe định kỳ.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, chính sách không nhằm mục tiêu “miễn phí tuyệt đối”, mà tập trung giảm tối đa chi phí đồng chi trả của người dân, đặc biệt với các dịch vụ thiết yếu. Đồng thời, chính sách này hướng tới việc tăng độ bao phủ bảo hiểm y tế nhằm phát hiện bệnh sớm, giảm tử vong và nâng cao công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế. “Chúng tôi hướng đến một hệ thống y tế công bằng, hiệu quả, bền vững và không ai bị bỏ lại phía sau”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo định hướng, Nhà nước và Quỹ BHYT sẽ chi trả các dịch vụ y tế cơ bản và thiết yếu. Người dân sẽ chỉ phải tự chi trả nếu sử dụng dịch vụ theo yêu cầu hoặc vượt ngoài phạm vi chi trả cơ bản nhằm tránh lạm dụng, nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý và tiết kiệm ngân sách. Ngoài ra, các dịch vụ như phòng bệnh, quản lý bệnh mạn tính, khám sàng lọc định kỳ tại tuyến y tế cơ sở cũng sẽ được ngân sách và Quỹ BHYT hỗ trợ.

Từ năm 2027, thực hiện tăng mức hưởng trong phạm vi quyền lợi BHYT từ 95% lên 100% cho đối tượng người thuộc hộ gia đình cận nghèo và người từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Dự thảo Tờ trình Nghị quyết cũng đề xuất cho phép thực hiện thí điểm, đa dạng hóa các gói BHYT, BHYT bổ sung theo nhu cầu của người dân.

Về giải pháp về chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp cho nhân viên y tế, nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị, tại Dự thảo Nghị quyết, Bộ Y tế đề xuất quy định theo hướng từ năm 2026: Bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ được xếp lương từ bậc 2. Đồng thời, nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng; người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn thuộc lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh được hưởng mức phụ cấp ưu đãi nghề ở mức 100%;

Người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng được hưởng mức phụ cấp ưu đãi nghề ở mức: 100% đối với khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo; Tối thiểu 70% đối với các trường hợp không thuộc đối tượng trên.

Ước tính, tổng kinh phí để thực hiện khoảng 4.481,1 tỷ đồng, trong đó, kinh phí chi cho các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế là khoảng 136.6 tỷ đồng tương ứng khoảng 3,0% tổng kinh phí; kinh phí chi cho các đơn vị thuộc các địa phương là khoảng 4.344,4 tỷ đồng tương ứng 97,0% tổng kinh phí.

Cũng nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 72, Dự thảo đề xuất, ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí hỗ trợ phụ cấp hằng tháng cho nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn bản, cộng tác viên dân số. Ước số kinh phí này khoảng 1.651 tỷ đồng/năm.