Ngoại và sản khoa có tai biến nhiều nhất

Tai biến y khoa là điều mà cả bác sĩ và người bệnh đều không mong muốn xảy ra. Ở Việt Nam chưa có thống kê chính xác về các tai biến y khoa, nhưng theo nhận định của các chuyên gia y tế, tai biến y khoa xảy ra nhiều nhất ở lĩnh vực sản khoa và ngoại khoa.

Theo lý giải của ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), tai biến y khoa hay xảy ra ở lĩnh vực sản khoa là do phụ nữ mang thai dễ gặp những bất thường, đến bất ngờ trong quá trình sinh nở. Nhiều sản phụ vào viện trong trạng thái bình thường, nhưng khi bắt đầu chuyển dạ thì đột ngột xuất hiện những diễn biến bất thường. Khi đó, nếu sản phụ không được tiên lượng, theo dõi, chăm sóc chu đáo sẽ dễ xảy ra các tai biến.

Cũng theo lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh, lĩnh vực ngoại khoa cũng phức tạp không kém. Nếu BV không thực hiện đúng quy trình và theo dõi, chẩn đoán, chăm sóc người bệnh chu đáo thì cũng dễ xảy ra tai biến.

Ở nước ta hiện chưa có thống kê chính xác về các tai biến y khoa. Tuy nhiên, theo ông Khuê, nguyên nhân xảy ra các tai biến y khoa trong thời gian gần đây là do điều kiện cơ sở vật chất của BV, cơ sở y tế chưa đáp ứng yêu cầu về trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn, nhân lực... Cán bộ y tế chưa quan tâm nhiều đến an toàn người bệnh, không chấp hành đúng quy trình chăm sóc, điều trị, thực hành kỹ thuật y khoa và các điều kiện kiểm soát nhiễm khuẩn, cũng như các quy định khác.

Điều đáng nói là các tài liệu tập huấn đào tạo cán bộ và quản lý BV về an toàn người bệnh, nhiều thông tư hướng dẫn về quản lý chất lượng BV, quy định an toàn phẫu thuật, thủ thuật, quy trình kỹ thuật BV, phác đồ điều trị... cũng đã hướng dẫn về an toàn người bệnh, nhưng vẫn còn những nhân viên y tế, BV chưa thực hiện đầy đủ quy định, dẫn đến những tai biến y khoa đáng tiếc.

Tại BV Bạch Mai - BV lớn nhất khu vực miền Bắc, ông Dương Đức Hùng, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp cũng thừa nhận, BV quá tải là một trong nhiều lý do có thể dẫn đến tai biến trong khám chữa bệnh.

Cần chế tài để xử lý theo luật

Tai biến y khoa là một trong những vấn đề được giới y học thế giới và các nhà quản lý y tế rất quan tâm để phòng tránh và hạn chế, với mục tiêu là an toàn cho người bệnh.

Ông Lương Ngọc Khuê cho biết, trong Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng BV của Bộ Y tế đã có những quy định nhằm hạn chế tối đa tai biến y khoa. Bộ Y tế cũng đã đưa việc báo cáo về tai biến y khoa và an toàn người bệnh là một chỉ tiêu "cứng" trong báo cáo kiểm tra BV hằng năm.

Thế nhưng, cho đến nay, nước ta mới có thống kê từ các báo cáo kiểm tra BV về số lượng tai biến y khoa và số liệu được thống kê cũng chưa đầy đủ, vì một số BV, cá nhân thầy thuốc còn lo sợ bị kiểm điểm, vì "bệnh thành tích" nên báo cáo chưa chính xác.

“Bộ rất khuyến khích các BV tự giác báo cáo đầy đủ, đồng thời sẽ động viên, khen thưởng những đơn vị báo cáo đúng và có giải pháp kịp thời khắc phục ngay các sự cố y khoa”, ông Khuê cho biết.

Về vấn đề bồi thường khi xảy ra tai biến y khoa, hiện nay trong Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự và các quy chế của Bộ Y tế chưa có quy định cụ thể.

Theo ông Dương Đức Hùng, trong tương lai, nếu coi ngành y là ngành cung cấp dịch vụ, thì rất cần có luật và quy định rõ ràng về vấn đề này, tránh tình trạng các bên đều lúng túng khi không có cơ sở để xử lý theo pháp luật./.