* PV: Được biết, Bộ Y tế đang trong quá trình sửa đổi Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định chi tiết thi hành Luật BHXH và Luật ATVSLĐ thuộc lĩnh vực y tế. Ông có thể cho biết, trong dự thảo sửa đổi lần này, đâu là nội dung đáng chú ý?

- PGS-TS.Lương Ngọc Khuê: Các quy định của Luật BHXH và Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định chi tiết thi hành Luật BHXH và Luật ATVSLĐ thuộc lĩnh vực y tế ra đời trong bối cảnh thế giới và Việt Nam chưa xuất hiện dịch Covid-19.

Khi dịch Covid-19 xuất hiện và diễn biến phức tạp như hiện nay, một số nội dung quy định rất khó thực hiện. Cụ thể: Theo quy định tại Điều 100 Luật BHXH, hồ sơ hưởng chế độ ốm đau đối với người mắc Covid-19 có 2 giấy tờ: 1) Bản chính hoặc bản sao Giấy ra viện đối với NLĐ hoặc con của NLĐ điều trị nội trú; 2) Trường hợp NLĐ hoặc con của NLĐ điều trị ngoại trú phải có GCN nghỉ việc hưởng BHXH.

Thực tế, người bệnh mắc Covid-19 điều trị tại nhà không thể đến cơ sở KCB để được cấp GCN nghỉ việc hưởng BHXH theo quy định tại Luật BHXH và Thông tư 56/2017/TT-BYT. Do vậy, việc sửa đổi Thông tư 56/2017/TT-BYT là cấp thiết để phù hợp với tình hình thực tế của nước ta hiện nay.

Trong những nội dung cần sửa đổi, trước mắt ưu tiên sửa đổi, bổ sung các nội dung để giải quyết các vướng mắc liên quan đến việc cấp GCN nghỉ việc hưởng BHXH đối với NLĐ bị nhiễm Covid-19 và một số vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện Thông tư 56/2017/TT-BYT.

Cụ thể: Xuất phát từ thực tế hiện nay, người bệnh mắc Covid-19 điều trị tại nhà không thể đến cơ sở KCB để được cấp GCN nghỉ việc hưởng BHXH theo quy định. Thường họ chỉ có một trong những giấy tờ sau: Quyết định cách ly tại nhà do chính quyền địa phương cấp; Giấy xác nhận hoàn thành thời gian cách ly do chính quyền địa phương cấp; Giấy xét nghiệm (test nhanh hoặc PCR ) có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 do các cơ sở y tế cấp; Giấy xác nhận bị mắc Covid-19 của Trạm Y tế xã, Trạm Y tế lưu động, Tổ COVID-19 cộng đồng; y tế cơ quan, DN; GCN nghỉ việc hưởng BHXH do Trạm Y tế xã, Trạm Y tế lưu động cấp nhưng cấp lùi lại thời gian trước đó NLĐ đã nghỉ việc để điều trị Covid-19 tại nhà; Quyết định phê duyệt danh sách hoàn thành cách ly y tế tập trung; Phiếu xác nhận đã điều trị Covid-19 của các BV dã chiến.

Đối chiếu với các văn bản luật, thì 7 loại giấy tờ nêu trên chưa được quy định trong Luật BHXH, Luật Khám bệnh, chữa bệnh và các văn bản luật có liên quan khác. Vì vậy, Bộ Y tế chưa có cơ sở pháp lý để đưa vào hướng dẫn trong Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 56/2017/TT-BYT.

Để tháo gỡ khó khăn trên, Bộ Y tế đề xuất 2 phương án giải quyết như sau:

Phương án 1: Đề xuất Chính phủ ban hành Nghị quyết công nhận 7 loại giấy tờ nêu trên có giá trị như GCN nghỉ việc hưởng BHXH để cơ quan BHXH có căn cứ làm hồ sơ hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ bị mắc Covid-19.

Phương án 2: Đề xuất Chính phủ giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Y tế được phép công nhận 7 loại giấy tờ nêu trên có giá trị như GCN nghỉ việc hưởng BHXH và quy định mẫu, thẩm quyền cấp 7 loại giấy tờ nêu trên vào Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 56/2017/TT-BYT.

* Vậy, quá trình sửa đổi Thông tư 56 lần này liệu có khác biệt trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp như hiện nay? Làm sao để quá trình sửa đổi Thông tư được nhanh nhất, thưa ông?

- Hiện nay, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Bộ Tư pháp và có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Y tế áp dụng quy định tại Điều 146 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đối với Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 56/2017/TT-BYT theo trình tự thủ tục rút gọn để ban hành trong thời gian sớm nhất có thể, đảm bảo kịp thời giải quyết quyền lợi cho NLĐ.

Trước đó, với tinh thần khẩn trương, Bộ Y tế đã tổ chức nhiều cuộc họp với BHXH Việt Nam, Bộ LĐ-TB&XH, Tổng LĐLĐ Việt Nam... và các vụ, cục của Bộ Y tế để cùng nhau rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc cấp GCN nghỉ việc hưởng BHXH; đánh giá, thảo luận các khó khăn, vướng mắc, phân tích nguyên nhân và đề xuất các giải pháp đảm bảo quyền lợi của NLĐ nhiễm Covid-19, trong đó có cả những trường hợp điều trị nội trú và ngoại trú.

* Theo ông, những nội dung sửa đổi sẽ có tác động ra sao, người dân sẽ được thuận lợi như thế nào?

- Theo ước tính, số ca nhiễm Covid-19 nhẹ, không triệu chứng chiếm khoảng 80% (tương đương 2.720.000 người) được Bộ Y tế hướng dẫn theo dõi, điều trị tại nhà. Tính sơ bộ, trong ngày đầu tháng 3/2022, cả nước có khoảng 920.000 người mắc Covid-19 điều trị tại nhà và có nhu cầu cấp GCN mắc Covid-19 để hưởng chế độ, trong đó có chế độ nghỉ hưởng BHXH.

Nếu Thông tư sửa đổi được ban hành, được Chính phủ đồng ý giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Y tế công nhận một số loại giấy tờ khác (ví dụ như Quyết định cách ly tại nhà do chính quyền địa phương cấp, Giấy xác nhận hoàn thành thời gian cách ly do chính quyền địa phương cấp…) có giá trị như GCN nghỉ việc hưởng BHXH, thì sẽ tạo thuận lợi rất lớn cho người dân trong quá trình thực hiện các thủ tục hưởng chế độ.

Các quy định mới cũng sẽ giảm số lượng người dân bị Covid-19, người đang điều trị tại nhà đến các cơ sở KCB đề nghị được cấp GCN, giảm quá tải cho hệ thống y tế cơ sở ở nhiều nơi, đặc biệt là tại các thành phố lớn và một số tỉnh đang có số ca mắc cao như: Hà Nội, Bắc Giang, Hải Dương, Hòa Bình, Bắc Ninh, Hải Phòng…

Quan trọng hơn là từ đây cũng sẽ giảm nguy cơ gây lây lan bệnh dịch bệnh, giảm bớt TTHC, tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ được hưởng chính sách BHXH khi không may bị mắc Covid-19.

Khi việc sửa đổi Thông tư 56/2017/TT-BYT hoàn thành, theo tôi cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH, các cơ sở KCB và các đơn vị liên quan để giải quyết nhanh quyền lợi của NLĐ.

* Trân trọng cảm ơn ông!