Thay đổi “bộ mặt” BV

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đặt câu hỏi: Tại sao bác sĩ của chúng ta có trình độ chuyên môn, đã thực hiện nhiều kỹ thuật tiên tiến trên thế giới trong KCB nhưng người Việt Nam vẫn ra nước ngoài KCB nhiều? Vấn đề đặt ra là chúng ta phải tiến đến xây dựng một môi trường BV không chỉ chú trọng về chuyên môn, đầu tư trang thiết bị hiện đại mà quên đi những cái tối thiểu như môi trường xanh- sạch- đẹp, thái độ phục vụ của cán bộ y tế ân cần, niềm nở từ bảo vệ, trông xe, nhà ăn… Có vậy các BV mới đạt đúng theo tiêu chuẩn quốc tế và “níu” chân người bệnh không ra nước ngoài KCB nữa…

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, năm 2013 Bộ Y tế đã xây dựng và ban hành thí điểm Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng BV với 83 tiêu chí. Sau 3 năm thí điểm, nhiều BV đã tích cực áp dụng và có những chuyển biến rõ rệt, từ cải tiến quy trình KCB, trả kết quả xét nghiệm đến môi trường, cảnh quan, xây dựng phác đồ, chất lượng chuyên môn, chủ động báo cáo sự cố y khoa và rất nhiều mặt tích cực khác… Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc quản lý chất lượng BV. “Những bài học đau xót của ngành Y tế xảy ra thời gian gần đây cho thấy, những BV đầu ngành có chất lượng chuyên môn rất tốt, nhận được sự tin tưởng của người dân, nhưng chỉ vì một vài sự cố đã làm ảnh hưởng đến uy tín. Sự cố có thể đến từ bất kỳ hoạt động nào của BV, từ chất lượng dịch vụ là người bảo vệ, tường ẩm mốc, nhà vệ sinh… cho đến các sự cố về chất lượng lâm sàng như nhầm người bệnh. Vì vậy, nếu BV không quản lý được toàn diện chất lượng các dịch vụ thì rất có thể những sự cố đó sẽ còn lặp lại”.

Bác sĩ Nguyễn Minh Quân- Giám đốc BVĐK quận Thủ Đức (TP. HCM) chia sẻ: Thực hiện mô hình quản lý chất lượng BV, từ năm 2015, BV đã xây dựng thí điểm hệ thống quản lý bệnh án điện tử. Theo đó, BV đã đầu tư hạ tầng, trang thiết bị hệ thống mạng và phối hợp với công ty viễn thông đăng ký chữ ký số, chứng thư số cho khoảng 350 BS và 50 điều dưỡng... để vận hành hệ thống bệnh án điện tử. Mỗi ngày BV tiếp nhận khoảng 3.500 lượt bệnh nhân đến KCB. Số giường bệnh thực kê nội trú của BV lên đến hơn 700 giường. Việc triển khai mô hình bệnh án điện tử đã giúp hạn chế những sai sót của điều dưỡng trong việc thống kê số lượng thuốc, VTYT tiêu hao, xét nghiệm... Ngoài ra, bệnh án điện tử cũng giúp BV từng bước quản lý được sự tuân thủ các quy định, quy trình cũng như việc tuân thủ phác đồ điều trị.

Tương tự, nhiều BV khác trên địa bàn TP.HCM cũng triển khai hiệu quả công tác quản lý chất lượng BV. Đơn cử như BV Nhi đồng 1 triển khai hiệu quả Quy trình “Báo động đỏ” giúp phản ứng nhanh, đã cứu sống được nhiều trường hợp nguy kịch. BV còn xây dựng “Thư viện điện tử” tra cứu thông tin thuốc và sử dụng thông tin thuốc để khuyến cáo, cảnh báo kê toa. BV Nhân dân 115 cũng triển khai hiệu quả hệ thống vận chuyển thuốc tại khoa cấp cứu, quy trình chăm sóc bệnh nhân và mô hình phòng công tác xã hội.

Tại tỉnh Đắk Nông, thời gian qua, ngành Y tế đã có nhiều thay đổi, nỗ lực nhằm nâng cao chất lượng KCB. Đặc biệt, từ năm 2014, các BVĐK Đắk Nông bắt đầu thực hiện các hoạt động cải tiến nhằm nâng cao chất lượng BV theo các tiêu chí của Bộ Y tế.

Đánh giá về chất lượng BV sau gần 3 năm triển khai áp dụng bộ 83 tiêu chí, PGS.TS Lương Ngọc Khuê- Cục trưởng Cục Quản lý KCB (Bộ Y tế) cho biết, kết quả điểm trung bình của các BV tuyến trung ương là 3,5 trên thang điểm 5; tuyến tỉnh, thành phố là 2,8 điểm; tuyến quận, huyện là 2,6 điểm và các BV ngoài công lập đạt 2,9 điểm. So với kết quả đánh giá năm 2013, hiện điểm số của các BV hiện đã cao hơn trung bình khoảng từ 0,3-0,5. Điều này cho thấy, nhiều BV đã nỗ lực cải tiến chất lượng. Tuy nhiên, chất lượng BV chưa đồng đều giữa các tuyến và các hạng BV.

Yếu tố tài chính đóng vai trò quan trọng

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, để nâng cao chất lượng BV thì yếu tố tài chính đóng vai trò hết sức quan trọng. Đây là 2 yếu tố song hành chặt chẽ. Ngành Y tế đã có thành công là thay đổi giá DVYT sau nhiều năm không đổi. Mặc dù mới chỉ tính 4/7 cấu phần, nhưng việc đưa kết cấu lương vào giá DVYT sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng KCB. Mặt khác, việc điều chỉnh giá DVYT kèm theo thông tuyến BHYT cũng là động lực mạnh mẽ để các BV nỗ lực nâng cao chất lượng.

Trao đổi tại Hội nghị, bác sĩ Bùi Chí Trung- Phó Giám đốc BVĐK tỉnh Đắk Nông cho biết: Đến nay, BV đã thực hiện được một số cải tiến về quy trình KCB như đặt hệ thống phát số thứ tự khám bệnh tự động; bố trí nhân viên hướng dẫn; thiết kế mới hệ thống bảng biểu hướng dẫn; tổ chức họp hội đồng người bệnh, khảo sát sự hài lòng của người bệnh... Tuy nhiên, hiện nay, cơ sở vật chất xuống cấp, thiếu trang thiết bị... là một trong những rào cản làm cho BV khó thực hiện đầy đủ các tiêu chí đánh giá chất lượng BV. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực thiếu và chưa được đào tạo về quản lý chất lượng nên ở một số nội dung như quản lý chất lượng, kiểm soát nhiễm khuẩn, quản lý chất thải y tế, quản lý chất lượng xét nghiệm... cán bộ đều phải kiêm nhiệm, hiệu quả không cao.

Tương tự, hầu hết các BVĐK tuyến huyện đều cho rằng, việc triển khai quản lý chất lượng BV là cần thiết. Thế nhưng, để làm được điều này, trước mắt, các BV cần phải giải quyết những khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị cũng như nguồn nhân lực.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, muốn có nguồn tài chính thì tương lai tất cả các cơ sở KCB phải hướng đến cơ chế độc lập, tự chủ. Có nhiều cách để các BV độc lập về tài chính. Tuy nhiên theo Bộ trưởng, mô hình liên kết BV với DN là cách làm đáng phải suy nghĩ. Bên cạnh đó, đến năm 2020 trên 90% dân số có thẻ BHYT, thì quỹ BHYT là nguồn tài chính mà các BV cũng phải rất quan tâm để tự nâng cao chất lượng KCB của mình.

Liên quan đến vấn đề này, trong tham luận “Định hướng gắn kết giữa chất lượng KCB với ký hợp đồng và thanh toán BHYT”, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Minh Thảo cũng khẳng định, chất lượng KCB của các cơ sở y tế là yếu tố BHXH Việt Nam quan tâm hàng đầu để đưa ra quyết định có ký hợp đồng KCB BHYT hay không. Ngoài ra, yếu tố về CNTT, thái độ phục vụ người bệnh… cũng đóng vai trò quan trọng trong KCB BHYT để BHXH Việt Nam xem xét.

PGS.TS Nguyễn Tấn Bỉnh- Giám đốc Sở Y tế TP. HCM khẳng định: Việc triển khai các mô hình quản lý chất lượng BV là một trong những hoạt động cần được ưu tiên hàng đầu nhằm hướng đến sự hài lòng của người bệnh, giảm nguy cơ tai biến trong điều trị, tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả điều trị... Muốn làm tốt điều này, ngoài việc đổi mới tư duy và hành động, nghiên cứu học tập, đúc rút kinh nghiệm, lắng nghe ý kiến xây dựng của các bệnh nhân và gia đình họ... thì điều quan trọng là tập thể lãnh đạo, CCVC của các BV phải có quyết tâm, nỗ lực cao, năng động, sáng tạo trong lộ trình phát triển toàn diện của BV.

Mô hình quản lý chất lượng BV dựa trên 4 nguyên tắc: Mọi hoạt động KCB tại BV đều phải lấy người bệnh làm trung tâm; Việc bảo đảm và cải tiến chất lượng phải là nhiệm vụ trung tâm, thường xuyên, liên tục, ổn định; Quản lý chất lượng BV dựa trên cơ sở pháp luật, cơ sở khoa học với các bằng chứng cụ thể; Giám đốc BV chịu trách nhiệm về chất lượng BV, tất cả các nhân viên y tế có trách nhiệm tham gia.