Từ đầu năm 2021 đến nay, Việt Nam đã có hai đợt bùng phát dịch Covid-19. Trong đó, đợt dịch lần hai bắt đầu từ ngày 27-4 là nghiêm trọng nhất từ trước đến nay. Đợt dịch này đã tác động mạnh tới thị trường lao động và sản xuất kinh doanh, tấn công trực tiếp vào các khu công nghiệp, nơi tập trung nhiều doanh nghiệp, sử dụng một lượng lớn lao động, nhất là tại các tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh.

Do dó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) với người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc nhưng phải cách ly y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, khoản 3 Điều 99 Bộ luật Lao động quy định, người lao động ngừng việc do dịch bệnh nguy hiểm thì được người sử dụng lao động trả lương ngừng việc; mức lương ngừng việc theo thỏa thuận nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu trong 14 ngày nghỉ việc đầu tiên. Tuy nhiên, trên thực tế, thời gian cách ly y tế có thể kéo dài hơn 14 ngày theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Nhằm chia sẻ khó khăn, bảo đảm cuộc sống của người lao động và gia đình do phải cách ly y tế theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyển, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang xây dựng trình Chính phủ xem xét, giải quyết chế độ BHXH đối với người lao động phải cách ly y tế để phòng, chống dịch Covid-19.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đưa ra hai điều kiện đối với địa phương và người lao động để được hưởng chế độ BHXH khi cách ly.

Cụ thể, đối với người lao động phải đang thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và có đóng BHXH bắt buộc tháng liền kề trước khi nghỉ việc vì cách ly y tế phòng, chống dịch Covid-19; có giấy tờ hợp pháp liên quan tới việc người lao động phủ cách ly y tế như "quyết định cách ly y tế"...

Còn đối với địa phương (cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương), Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đưa ra hai phương án.

Phương án 1 là tại thời điểm áp dụng chính sách, địa phương có số ca dương tính với SARS-CoV-2 bằng 0,1% dân số trở lên.

Phương án 2 là tại thời điểm áp dụng chính sách, địa phương có tỷ lệ người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 bằng 0,1% trở lên.

Mức hưởng chế độ sẽ tính theo quy định tại khoản 1 Điều 28 Luật Bảo hiểm xã hội về mức hưởng chế độ ốm đau, tức là bằng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.

Theo tính toán của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, với tiền lương bình quân tháng đóng BHXH năm 2020 là 5,6 triệu đồng/tháng, mức hưởng chế độ ốm đau trong trường hợp này là 175.000 đồng/ngày.

Về cách thức thực hiện, Bộ Y tế hướng dẫn các cơ sở khám, chữa bệnh cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ BHXH đối với người lao động phải nghỉ việc để thực hiện cách ly y tế theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền làm cơ sở giải quyết chế độ BHXH theo quy định của pháp luật.

Người lao động, người sử dụng lao động nộp hồ sơ đề nghị hưởng chế độ BHXH theo quy định của Luật BHXH.

Về kinh phí dự kiến, trong trường hợp hỗ trợ 300.000 người lao động trong 21 ngày cách ly (tương ứng với 18 ngày làm việc), số tiền hỗ trợ ước tính là khoảng 945 tỷ đồng, bằng 7,4% kết dư quỹ ốm đau và thai sản.

* Đến hết tháng 5 năm 2021, cả nước có khoảng 16,468 triệu người tham gia BHXH, chiếm 33,08% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, có 15,211 triệu người tham gia BHXH bắt buộc.